(zrzut ekranu strona z aktualizacją monitorów brajlowskich Focus)
W maju tego roku Grupa VFO udostępniła dla brajlowskich linijek Focus piątej generacji aktualizację firmware zawierającą aplikację Notatnik, która pozwala użytkownikom tworzyć dokumenty bezpośrednio na brajlowskim urządzeniu i zapisywać je na karcie Micro SD. Taką notatkę można potem przesłać do połączonego z brajlowskim monitorem smartfona, tabletu i komputera. Aktualizacja ta umożliwia także czytanie plików w formacie BRF bezpośrednio na urządzeniu brajllowskim.
Poniżej zamieszczam krótki opis dodanych funkcji przygotowany na podstawie artykułu napisanego przez Scott Davert i zamieszczonego w serwisie AccessWorld.
Aktualizowanie firmware Focusa
Jeśli twój Focus został zakupiony przed 16 maja 2018 roku, to będziesz musiał zaktualizować jego firmware do najnowszej wersji. Jeżeli nie wiesz jaką wersję oprogramowania ma twoje urządzenie, to informację tą wyświetlisz naciskając przycisk “Menu” i górną część belki przewijania.
Jeżeli znajdująca się po myślniku liczba wynosi 30 lub jest większa, to znaczy, że twoje urządzenie ma już aplikację notatnik. Jeśli numer wersji jest mniejszy niż 30, to z tej strony musisz pobrać i zainstalować aktualizację firmware. Aktualizację można przeprowadzić za pomocą komputera z systemem Windows, na którym jest zainstalowana licencjonowana lub demonstracyjna wersja JAWS. Focusa możesz też uaktualnić za pomocą komputera Mac, ale trzeba na nim posiadać partycję Bootcamp lub wirtualną kopię systemu Windows. Proces aktualizacji składa się z kilku prostych kroków opisanych na stronie grupy VFO.
Żeby móc używać Notatnika, musisz włożyć do urządzenia brajlowskiego kartę pamięci Micro SD. Urządzenie obsługuje karty do pojemności 32 GB.
Aby otworzyć pomoc Notatnika uruchom aplikację i naciśnij prawy klawisz Shift + H. Żeby ją zamknąć naciśnij spację + z. Plik pomocy jest także dostępny online na tej stronie.
Wygląd aplikacji Notatnik
Notatnik zawiera menu z funkcjami edycji, nawigacji i zarządzania plikami, do których można uzyskać dostęp, naciskając przycisk Menu. Menu jest podobne do tego, które znajdziemy w prostych edytorach tekstu i dzieli się na opcje: Pomoc, Plik, Edycja i Eksport. Aby aktywować żądaną opcję możesz nacisnąć na niej klawisz Enter, lub użyć przypisanego do niej skrótu klawiaturowego.
W menu plik możesz utworzyć nowy dokument, otworzyć dokument z karty, zapisać plik na kartę, zapisać plik pod inną nazwą i wyjść z Notatnika.
Edycja oferuje możliwość wycinania, wklejania, wstawiania do notatki czasu i daty, wyszukiwania i ponowienie szukania.
Za pośrednictwem menu Pomoc możesz uzyskać dostęp do pomocy programu. Jest to jedyna opcja w tym menu.
Opcja Eksport umożliwia wysłanie notatki do urządzenia połączonego z linijką brajlowską.
Skróty klawiszowe nie są wyświetlane obok poszczególnych opcji menu i żeby się z nimi zapoznać trzeba zajrzeć do pomocy.
Do poruszania się po edytowanym dokumencie używane są takie same polecenia, jakie były wykorzystywane w notatniku Braille’n Speak.
Tworzenie notatek
Aby otworzyć Notatnik z dowolnego miejsca, naciśnij na Focusie Menu + N. Jeżeli ostatnio czytany plik nie został zamknięty, to zobaczysz jego zawartość. W przeciwnym razie zostanie wyświetlony pusty dokument. Jeżeli z poziomu otwartego dokumentu chcesz utworzyć nowy plik, to naciśnij Prawy Shift + N. Przed utworzeniem nowej notatki wyświetli się monit o zapisanie jej na karcie pamięci.
Przesyłanie notatek z Brajlowskiego monitora do zewnętrznego urządzenia
Ponieważ utworzone na Focusie notatki są w zastrzeżonym dla niego formacie, nie można ich odczytać ani przenieść do podłączonego urządzenia. Jeśli chcesz przesłać notatkę z Focusa do urządzenia z systemem Windows lub iOS, musisz użyć opcji Eksportuj. Aby czynność ta była możliwa na urządzeniu odbierającym musi być uruchomiony program odczytu ekranu ponieważ pośredniczy on w procesie przesyłania. Urządzenie musi być połączone poprzez interfejs Bluetooth, albo kablem USB z brajlowskim monitorem Focus. Poza tym musimy sprawdzić, czy ScreenReader i Focus mają ustawione takie same brajlowskie tablice. Na przykład, jeżeli na linijce Focus pisaliśmy notatkę z użyciem tablicy brajlowskiej brajl komputerowy, to podczas przesyłania tego dokumentu na podłączonym urządzeniu w Screenreaderze też musi zostać wybrana podobna brajlowska tablica. W przeciwnym razie w treści przesłanej notatki mogą wystąpić błędy.
Focus potrafi przesłać treść notatki tylko do pola edycyjnego podłączonego do niego urządzenia. Dlatego przed jej wysłaniem musisz uaktywnić takie pole to znaczy np. otworzyć jakiś edytor tekstu
Podczas wykonanych przez Scotta testów, przesłanie z Notatnika do urządzenia zewnętrznego numeru telefonu trwało około pięć sekund, natomiast eksportowanie dokumentu składającego się z trzech zdań zajęło około 15 sekund.
Nie ma innego sposobu eksportowania utworzonej w Focus notatki do innego formatu pliku niż opisywany powyżej.
Warto również zaznaczyć, że Notatnik Focusa nie umożliwia edycji plików BRF. Jeśli masz pliki w tym formacie utworzone na innym urządzeniu, to na linijce nie będzie można dalej edytować tego dokumentu.
Wgrywanie plików na kartę pamięci
Na umieszczonej w Focusie karcie pamięci, pliki można zapisać na dwa sposoby. Pierwszy to wyjęcie karty z brajlowskiego urządzenia i włożenie jej do czytnika kart połączonego z komputerem. Drugi sposób, to przełączenie Focusa w tryb pracy Napędu Zewnętrznego i przekopiowanie na nią plików przy użyciu Exploratora Windows.
Aby Focus mógł być potraktowany przez komputer jako kolejny napęd, brajlowski monitor musi być z nim połączony kablem USB. Ponadto musimy włączyć tryb pracy Napędu Zewnętrznego. Przełączenia fokusa z trybu pracy jako “Wyświetlacz Brajlowski” w tryb “Napędu Zewnętrznego” można dokonać w dowolnym momencie. Takie rozwiązanie umożliwia potraktowanie umieszczonej w focusie karty pamięci jako dodatkowego dysku na dane.
Przełączenie Focusa w tryb Pamięci zewnętrznej nastąpi przy jednoczesnym naciśnięciu przycisku włączania urządzenia i lewego przycisku przewijania.
Czytanie plików BRF za pomocą Focusa
Po pobraniu plików z serwisu Bookshare, autor artykułu zapisał je na swojej karcie pamięci Micro SD. Aby były one widoczne w czytniku Focusa, należy je umieścić na karcie pamięci w folderze “FsiFocus5ScratchpadBooks”.
Po zakończeniu przesyłania ich do Focusa należy usunąć wirtualny dysk USB z komputera. Po włączeniu zasilania wyświetlacza brajlowskiego można uzyskać dostęp do książek za pomocą opcji Otwórz w menu Plik notatnika, albo nacisnąć skrót klawiszowy lewy Shift + o.
Plik BRF o wielkości 1,2 megabajta był otwierany niemal natychmiastowo.
Zawartość pliku można czytać za pomocą przycisków przewijania. Można także użyć belek przewijania i modyfikować ich działanie za pomocą umieszczonych nad nimi klawiszy funkcyjnych. Belki przewijania mogą przewijać tekst pliku o linię, akapit, lub długość wyświetlacza. Każdą belkę przewijania można ustawić na inny zakres pracy.
W każdym otwartym pliku można wstawić jedną zakładkę. Zakładkę wstawiamy skrótem klawiszowym lewy Shift + m. Podczas jej wstawiania Focus nie wyświetla żadnego komunikatu. Jej położenie można jednak zweryfikować przemieszczając kursor w inne miejsce dokumentu a następnie wywołując skrótem klawiszowym lewy Shift + g polecenie przejdź do zakładki.
Urządzenie nawet po zamknięciu Notatnika zapamiętuje w pliku miejsce, w którym zakończyliśmy czytać i przy ponownym jego otwarciu ustawia w tam kursor. Jeżeli przed powrotem do czytanej książki zostanie otwarty inny plik, to Notatnik nie zawsze potrafił prawidłowo odszukać automatycznie zapamiętane miejsce w poprzednim pliku. Dlatego lepiej w miejscu, w którym zakończyliśmy czytanie lepiej wstawić samemu zakładkę. Do przeszukiwania pliku można także użyć poleceń “Znajdź” i “Znajdź następny”.
Podsumowanie
Funkcja Notatnik w Focusie jest dobrym rozwiązaniem. Umożliwia tworzenie prostych notatek oraz odczytywanie plików brajlowskich. Bardzo brakującą funkcją jest brak możliwości edytowania plików BRF. Pewnym minusem jest także brak przypisania skrótów klawiszowych do pozycji w menu Notatnika. Obecnie, posługiwanie się nimi wymaga ich odnalezienia w pomocy i zapamiętania. Pomocne byłoby także otrzymanie potwierdzenia podczas wstawiania do czytanego pliku zakładki.
Mimo tych niedociągnięć, najnowsza aktualizacja Focusa znacząco podnosi możliwości tej linijki brajlowskiej. Dzięki temu linijki brajlowskie z funkcjami notatnika i czytnika mogą wyprzeć drogie notatniki brajlowskie, w których z większości funkcji i tak się nie korzysta. Użytkowników Focusa zachęcam do zainstalowania tej aktualizacji.